NGÀY TẾT , LUẬN …LÌ XÌ

·   

·       Với trẻ con, tết là quần áo mới, là vui chơi, là mâm cao cỗ đầy và còn được “cải thiện thu nhập” nhờ …lì xì. Trừ mấy thiếu gia bố mẹ làm to, buôn bán lớn, họ hàng đông, tự  nhiên có lợi thế; còn lại đám “dân đen” thường phải động não , múa ba tấc lưỡi nhiều mới mong có “đồng ra đồng vào”.

·       Thật ra, ở tuổi hỉ mủi chưa sạch thì tiền bạc “chẳng nghĩa lý gì” nên trẻ có tranh nhau bao lì xì chẳng qua như một thú vui, một cuộc tranh đua con trẻ . Có đứa nhận lì xì xong ù té chạy, chẳng màng bên trong có bao nhiêu đồng. Có đứa hồn nhiên …móc tiền quăng đi ,chỉ giữ lại cái bao lì xì xanh đỏ làm chiến lợi phẩm.

·       Tuy vậy, với những gia đình nghèo , trẻ con sớm biết giá của đồng tiền vì mưu sinh, thì lì xì là khoản thu thật sự, có khi đủ giúp cha mẹ trang trải ngày tết, thêm miếng bánh, bộ quần áo mới cho con .

·       Tuy là quà tinh thần nhưng dù sao chúng cũng có “mệnh giá” . Từ đây, nảy sinh những cung bậc tình cảm nồng nhiệt hoặc ỉu xìu tùy theo “sức nặng” của bao lì xì . Bắt đầu có hơi tiền, nhưng chung quy cũng từ tinh thần tranh đua trẻ con , sẵn lòng xía xóa.  Tuy vậy, dù là năm trăm đồng tiền Việt hay một trăm đô la tiền Mỹ, thì đã là bạc lì xì,  nhất thiết phải mới, còn thơm mực mới ra lò ngân hàng càng hãnh diện. Vì thế, trong mắt trẻ thơ, có khi tờ năm trăm cáu cạnh lại ăt đứt cả trăm đô cũ xì. Cái này mới chính hiệu hồn nhiên ,chẳng thèm “tham phú phụ bần”.

·       Trẻ nhỏ chưa biết xài tiền nên nhiều bậc bố mẹ mặc nhiên được “ủy nhiệm”…giữ tiền thay con. Về phần đương sự, có đứa hồn nhiên đưa, có đứa đưa trong phụng phịu,  có đứa phải …cưỡng chế mới đưa . Cô cậu nào mưu mô còn bí mật diếm lại một ít, lập “quỹ đen” ăn cà rem ,uống nước mía, chơi bầu cua cá cọp…

·       Thông thường , “khoản tín dụng” được người lớn cho giải ngân từ từ, có kiểm soát, giúp  các cô cậu chủ không chi dùng phung phí, bất hợp lý hay bị bạn bè xấu  lừa đảo, trấn lột. Có khi “ngân lượng” được giữ lại để dùng vào mục đích trọng đại hơn như đóng tiền học, mua sách vỡ .Trường hợp bố mẹ …cá biệt, lợi dụng tín nhiệm ,chiếm dụng tiền lì xì của con đi đánh đề, đỏ đen, nhậu nhẹt cũng có nhưng hiếm.

·       Lắm khi có bàn tay người lớn chen vào thì sự hồn nhiên con trẻ đổi màu. Nhiều cô cậu được bố, mẹ, anh, chị cổ vũ, thậm chí đạo diễn moi tiền lì xì của khách đến nhà bằng đủ mọi cách. Có gia đình đông con lắm cháu, sắp sẵn đâu đó ,chờ khách toan đứng dậy cáo từ thì nhất hô bá ứng, kéo rốc cả tiểu đội ra xếp hàng ,hòa thanh bài “phúc như đông hải, thọ tựa nam sơn” thuộc lòng, đưa ông khách vào thế “chạy đâu cho thoát”. Nghe Ngậm ngùi ,nhưng thực tế ,ngày tết , nhiều người rất ngại gõ cửa những gia đình có truyền thống phối hợp tác chiến như trên. Chắc ăn,có người còn lên hẳn danh sách “miễn trừ” với những gia đình …đông trẻ con.

·       Rõ ràng, gieo cái lạnh lùng tiền bạc vào lòng con trẻ là một việc không nên , qua đó còn xúc phạm một tập tục dễ thương ngày tết. Ai cũng có một tuổi thơ, và chắc chắn ai cũng những kỷ niệm rạng rỡ với bao lì xì xanh đỏ trên tay, bất biết chúng có “bao nhiêu” bên trong. Hãy giữ mãi sự trong sáng đó, và nếu được, giúp những cô cậu nhóc ngày nay đừng phá hỏng sự hồn nhiên, bất vụ lợi đáng yêu.